We betalen tol, maar waarom?

Waarom wordt er eigenlijk tol geheven? Voor de bouw van de Westerscheldetunnel richtte de Nederlandse staat een naamloze vennootschap op om de tunnel te bouwen en uit te baten.

Om de investering van 750 miljoen euro terug te verdienen en het onderhoud te bekostigen wordt tol geheven. Dat is in 1998 door de Tweede Kamer geregeld in de Tunnelwet Westerschelde.

Van wie is de NV Westerscheldetunnel?
De provincie Zeeland is sinds 2009 de enige aandeelhouder van de NV. In 2009 verkocht de Nederlandse staat haar belang van 95,4% in de NV aan de provincie Zeeland.

Hoeveel levert die tol jaarlijks op?
In 2014 incasseerde de NV Westerscheldetunnel 27,6 miljoen euro tol.

Heeft de tunnel nog andere inkomsten?
Ja. De provincie heeft in 2010 in één keer haar verplichting om bij te dragen aan de exploitatielasten van de tunnel afgekocht tegen een som van 540 miljoen. Elk jaar valt daarvan 23,3 miljoen euro vrij ten bate van de exploitatie.

Wat kost de tunnel per jaar?
Afschrijvingen zijn de grootste kostenpost, in 2014 29 miljoen euro. De totale kosten bedroegen in 2014 41,6 miljoen euro. De 'winst' wordt gereserveerd om in de toekomst het onderhoud te kunnen plegen.

Zijn in Nederland nog meer tunnels waar tol wordt geheven?
De enige andere tunnel waar passanten tol betalen is de Kiltunnel bij Dordrecht.

Tot wanneer zal tol worden geheven in de Westerscheldetunnel?
Regelmatig gaan stemmen op om de tunnel (eerder) tolvrij te maken. Tot nu toe wordt vastgehouden aan wat bij de bouw is afgesproken. Er wordt dertig jaar tol geheven. Dus vanaf 1 maart 2033 mogen we gratis door de tunnel rijden.

Hoeveel voertuigen rijden door de Westerscheldetunnel?
In 2014 turfde de NV Westerscheldetunnel 6,1 miljoen passages, gemiddeld 16.717 per dag. Twee derde van de passages werd betaald met een van de 76.500 t-tag's die in omloop zijn. Ruim 1 miljoen passages kwamen voor rekening van 'veelgebruikers'. De cijfers over 2015 maakt de NV Westerscheldetunnel binnenkort bekend.

De Terneuzense wethouder Cees Liefting steunt de petitie van Mark Perquin uit Nieuwvliet om een tolvrije tunnel op de agenda van de Tweede Kamer te krijgen. Hoe werkt dat?
In 1958 togen de Zeeuws-Vlamingen onder aanvoering van de legendarische Honoré Colsen naar het Binnenhof om gratis (vrije) veren te eisen. Tegenwoordig hoef je niet zelf naar Den Haag om aandacht te vragen. Burgers kunnen een kwestie op de agenda van de Tweede Kamer plaatsen. Het voorstel moet gaan over een onderwerp waarover de Kamer mag beslissen. Het burgerinitiatief om een voorstel te agenderen moet vergezeld gaan van 40.000 steunbetuigingen mét naam, adres en geboortedatum. Alleen steunbetuigingen van personen ouder dan achttien jaar en met de Nederlandse nationaliteit tellen mee. Steun mag ook digitaal worden betuigd. Een commissie beslist of het voorstel aan de voorwaarden voldoet. De commissie neemt een steekproef om te zien of alle steunbetuigingen in orde zijn. Klopt alles, dan spreekt en beslist de Kamer over de kwestie.

Kan de Tweede Kamer de tunnel tolvrij maken?
De hoogte van de tunneltarieven wordt bepaald door de NV Westerschelde en daarmee door de provincie, als enige aandeelhouder. Het heffen van tol in de Westerscheldetunnel is bij wet geregeld. De Tweede Kamer kan deze Tunnelwet Westerschelde wijzigen waardoor de tunnel tolvrij wordt. Mocht dit gebeuren, dan is het aannemelijk dat het Rijk de NV Westerscheldetunnel moet compenseren voor het wegvallen van de tolopbrengsten.